بزرگان طایفه زیدعلی بیرانوند

تجدید خاطر رشادت ها و دلیریهای طایفه زیدعلی

بزرگان طایفه زیدعلی بیرانوند

تجدید خاطر رشادت ها و دلیریهای طایفه زیدعلی

نبودنش در باور نمیگنجد.....

سرو را چه به افتادن......

همینجاست......

با همان شکوه.......


حاج عباس سرشار

متولد 1279

از سرکردگان و مبارزان کبیرکوه

وی یکی از همرزمان دوستعلی خان.جهانشاه و غلام زیدعلی بود که 

بعد از دستگیری در سال 1308تا 1320 به تبعید فرستاده شدن و در بازگشت و بازپسگیری ماژین نقش بسیار پر رنگی داشت

وی در منش . اخلاق . صداقت . شجاعت و پاکدامنی زبانزد خاص و عام بودند

روحش شاد و یادش گرامی 

  • امین زیدعلی بیرانوند


ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﺑﯿﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

دوسه

رﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﯼ ﺭﺍ ﺷﯿﺮ ﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ ﻧﺎﻣﯿﺪ **¥¥

ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ *ﺷﯿﺮﮐﺒﯿﺮﮐﻮﻩ * ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻭ

ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﻧﺎﻣﻲ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻭ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ

ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ

ﻭ ﺧﻢ ﻛﻮﻩ ﻫﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻭ ﻋﺸﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ . ﻃﺎﻳﻔﻪ

ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﻲ ﻋﻠﻴﻤﺮﺩﺍﻥ ﺧﺎﻥ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺘﻲ ﺧﺎﺹ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ

ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ . ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻃﻮﺍﻳﻔﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ

ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺷﺎﺩﺕ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﺪﺧﺪﺍ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﻭ

ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩﻧﺪ .

ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ

ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ .

ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﻭ ﺍﺧﻼﻓﺎﺕ ﺍﻳﻞ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻨﺸﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ

ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ ﺳﺪ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ .

*ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺟﻨﮕﻬﺎﻱ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ

ﺑﺰﺭﮒ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩ *

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﭘﻴﺮﻭﺯﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﺭﮒ ﻭ ﺭﻭﺩ ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ

1304ﺑﻮﺩﻧﺪ . ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ

ﺿﺮﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ

ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻫﻼﻙ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1305 ﻓﻮﺝ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﺩﺭ

ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺍﻓﺘﺎﺩ . ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ

ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭘﻪ ﻛﻤﻜﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ

ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﻭ ﻳﺎﺭﻧﺶ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﻱ ﻭ ﻗﻮﺍﻳﺶ ﺭﺍ

ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ .

ﺟﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﺩﺭ 27 ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1306 ﭼﻨﺪ ﺳﺘﻮﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻣﻬﺪﻱ

ﻗﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺗﺎﺝ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻞ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻭﻟﻲ ﺁﻗﺎﺧﺎﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺣﻤﺪﻱ

ﺟﻬﺖ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﺷﻮﺭﺷﻲ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﻭ

ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﻩ ﭘﻮﻧﻪ

ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ . ﻛﺪﺧﺪﺍ ﺩﻭﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ

ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺯﺩ ﻋﺎﻡ ﻭ ﺧﺎﺹ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ

ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ . ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺧﺎﻥ ﻓﺘﺤﻲ

ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎﭘﻲ ﭼﺮﻣﺎﺭﻥ

ﺑﻪ ﺩﺭﻙ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ .

ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﺳﺎﻝ 1306 ﺳﺘﻮﻧﻲ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺩﺭ

ﺗﻨﮕﻪ ﺍﻓﺮﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 14 ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺮﺩﮔﻲ

ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺯﺭﻳﻨﺠﻮ ﺩﺭﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﺮﺗﻴﭗ

ﺷﺎﻩ ﺑﺨﺘﻲ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩ .

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﮔﻴﺮﻱ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺑﻠﻮﭺ ﺯﺧﻤﻲ ﺷﺪ .

ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﻋﺸﺎﻳﺮﻱ ﻭ ﻃﺎﯾﻔﮕﯽ ﻭ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮ

ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺭ ﻏﻴﺮﺕ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻲ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻧﺎﻣﺶ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻟﺮﺳﺘﺎﻥ

ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ ﺍﺳﺖ . ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﻛﺒﻴﺮﻛﻮﻩ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﻩ ﺷﻬﺮ

ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻛﺮﺩ .

ﺩﺭ ﭘﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﻧﺎﻳﺐ ﺍﻟﺤﻜﻮﻣﺖ ﭘﺸﺘﮑﻮﻩ

ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﻭ ﭼﻨﺪﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ

ﺯﺭﻳﻨﺠﻮ ﻭ ﻧﺎﺩﻋﻠﻲ ﻭ ﻣﯿﺮﻭﻟﯽ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﺏ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻋﺒﺎﺱ ﻗﻠﯽ ﺧﺎﻥ

ﺩﺭﻓﺸﺎﻥ ﺩﺭ

ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﺑﺎ ﺣﯿﻠﻪ ﻭ ﻧﯿﺮﻧﮓ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ

ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩ .

ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﯽ ﺧﺎﻥ ﺯﯾﺪﻋﻠﯽ ﮐﺴﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﯽ ﻭ ﺭﻭﺣﯿﺎﺕ ﻭﺍﻻﯼ

ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﻭ ﻋﺸﺎﯾﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺭﺍﺣﺘﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩ ......

***ﺭﻭﺣﺶ ﺷﺎﺩ ﻭ ﯾﺎﺩﺵ ﺗﺎ ﺍﺑﺪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ***

ﺍﺳﺎﻣﻲ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﮔﺎﻥ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳﺎﻝ 1310 ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ

‏( ﺁﺯﺍﺩﻱ ‏) ﺧﺮﻡ

ﺁﺑﺎﺩ :

1- ﺩﻭﺳﺘﻌﻠﻲ ﺧﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

2-ﺟﻬﺎﻧﺸﺎﻩ ﺧﺎﻥ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

3-ﻧﺎﺩﻋﻠﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

4- ﻣﻴﺮﻭﻟﻲ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

5- ﺩﺍﺭﺍﺏ ﺯﻳﺪﻋﻠﻲ ﺑﻴﺮﺍﻧﻮﻧﺪ

متن و تحقیق از . امین زیدعلی بیرانوند

  • امین زیدعلی بیرانوند

amin zb:

ایل بیرانوند از قدیمی ترین مردمان و ایلات و ساکنان لرستان ایلام خوزستان و غرب ایران هستند که جمعیت هایی از این ایل به علت جنگ ها و تبعید از زمان صفوی تا رضا شاه در کاشان ورامین قزوین بجنورد آشخانه گنبد کاووس و شیراز و ایذه زندگی میکنند. قبل از به قدرت رسیدن صفویه بیرانوندها در مناطق ایذه و پشتکوه ساکن بودند اما پس از درگیری شاه عباس صفوی با اتابک لرستان و طایفه بیرانوند بسیاری از بیرانوندها قتل عام شدند و عده بسیار کمی از آنها به مناطق اطراف گریختند. سپس پس از گذشته سالها یکی از آنها از مناطق اطراف به نورآباد دلفان رفته و با  دختر یکی از خوانین نورآباد ازدواج میکند و صاحب پسری میشود و نام جد اعلای خود یعنی بیران را بر او میگذارد. بنابراین نسل امروز بیران و شجره نامه فعلی ایل بیرانوند نسل این ایل را تا بیران دوم نشان میدهد. بیران نیز صاحب دو فرزند به نام های دشائینان و آلائینان میشود. ایل بیرانوند به شرح زیر به طوایفی تقسیم میشوند:


1-دشائینان:


شعبان


شاهوردی


دیوکان


دلیران


چغلوند


پیرداده


رش


شلکه


2-آلائینان: دارای دو فرزند به نام قباد  اسد بود که هر کدام از آن ها فرزندانی داشتند که به شرح زیر تقسیم میشوند:


1-اسد:


زیدعلی


بارانی


کر


مهراب


2-قباد: 


1-شمس الدین


2-یاراحمد


3-سبزعلی


هرکدام از آنها به شرح زیر تقسیماتی دارند:


زیدعلی:1-گنجعلی2-محمدعلی 3-چراغعلی(فتح عالی و علی صالح) 4-عینعلی(قربانعلی علی نقی شفیع زکی)  5-نرکعلی 6-کرمعلی


بارانی:1-درکسان 2-چغافرین 3-حافظ 4-شرفبک 5-پاسان 6-هونی 7-مارآب


مهراب:1-صفر 2-چرمارن 3-کوسه 4-میخک 5-زنجبیل


کر:

  • امین زیدعلی بیرانوند